Category: Rebbasögur

Drengurinn horfði út um gluggann á sumarhúsinu og sá hvar maður var að elta eitthvað í móunum þar skammt frá. Maðurinn hljóp hálf boginn með prik í hendi og lamdi ótt og títt að einhverju sem fór á undan honum. Drengurinn var spenntur, hvað skyldi maðurinn vera að elta? Fugl kannski?

Drengurinn flýtti sér út á sólpall til að fylgjast betur með þessum eltingarleik, en þegar hann kom út var maðurinn snúinn við og hættur að elta það sem hann var á eftir.

Þar sem hann stóð þarna á sólpallinum, kom mórauður refahvolpur allt í einu hlaupandi úr móunum og stökk uppí fang hans. Skrítið,

drengnum brá ekkert við þetta. Hann horfði bara framan í nef refsins sem var í fangi hans. Refurinn horfði stórum rólegum augum á móti.

„Hvað sumir menn geta verið frekir, hann er búinn að elta mig hér um alla móa,“ sagði refurinn.

„Af hverju?“ svaraði drengurinn hissa. „Ef maður réttir þeim litla fingur þá vilja þeir gleypa alla höndina,“ sagði refurinn spekingslega.

„Hvað áttu við?“ spurði drengurinn. „Ég byrjaði að leika við stelpuna hans þarna við bústaðinn þeirra og þá hann kom út með látum og reyndi að berja mig. Öskraði eins og vitlaus maður og konan hans líka, síðan elti hann mig þar til hann gafst upp. Hvað er eiginlega að þessu fólki?“ stundi refurinn.

„Ég veit það ekki, ætli hann hafi ekki verið hræddur,“ svaraði drengurinn. Hann var að reyna að vera mannalegur. „Hræddur, við hvað,..mig? Hræddur við mig?“ hváði Rebbi. „Nei, hræddur um að þú myndir bíta stelpuna hans,“ sagði drengur láróma, rétt þorði að nefna þetta eins og hann væri hræddur um að móðga Rebba.

„Heyrðu, heyrðu, BÍDDU nú við! Af hverju ætti ég að bíta lítið barneins og mig?“ Rebbi varð (?) hneykslaður af annarri eins hugsun. „Heldur þú virkilega að það hafi verið þess vegna sem hann reyndi að berja mig? Virkilega?“

Nú var drengurinn orðin nokkuð öruggur með sig, hann hafði líklega hitt naglann á höfuðið. „Já, þetta hefur verið ástæðan fyrir þessum viðbrögðum hans,“ svaraði hann.

„Já þú segir það, en af hverju var þá konan hans alltaf að kalla  NÁÐU SKOTTINU?“

Drengnum brá, ætli maðurinn hafi viljað fá borgað fyrir skottið? Hann skammaðist sín fyrir þetta. Hann reyndi að breiða yfir þessa skömm gagnvart refnum. „ Heldurðu ekki að hún hafi frekar kallað NÁÐU Í SKOTTIÐ Á HONUM.“

Rebbi varð hugsi; „Hver er munurinn?“  Drengurinn vildi ekki hætta sér frekar út í þessa umræðu og spurði þess í stað, „hvernig stendur á því að þú talar svona skýrt mál og svo skilur þú mig líka?“

„Ja, já við skiljum hvorn annan og ég skil alla sem skilja mig!“

Drengurinn hugsaði augnablik um þessi orð refsins. „Heyrðu, heldur þú að þú munir skilja vin minn sem er með mér hér í bústaðnum?“

„Já örugglega ef hann skilur mig,“ svaraði Rebbi.

Þeir fóru inn og hittu þar vininn sem var að spila í leikjatölvu.

„Vá, hvað ertu með? Ref? En flott,“ sagði vinurinn og var auðsjáanlega hrifinn af refnum.

„Já, hann stökk bara upp í fangið á mér hér fyrir utan, hann er rosalega gæfur. Viltu halda á honum?“ Drengurinn rétti vini sínum hvolpinn. „Ha, nei…, ég hef aldrei haldið á ref.“ Hann dustaði kjöltu sína eins og til að afsaka sig að vilja ekki refinn í fangið. „Hann er skítugur,“ sagði hann í afsökunartón. „Allt í lagi, en þú getur talað við hann,  hann skilur þig,“ sagði drengurinn ákveðinni röddu, eins og til að hvetja vin sinn.

Vinurinn horfði skringilega á drenginn, var hann að gera að gamni sínu? „Skilur hann þig?“ spurði vinurinn. Það var vantrú í röddinni.

„Já, hann skilur allt sem ég segi, segðu eitthvað og sjáum til hvort hann skilur það,“ svaraði drengur glaðlega. Vinurinn hikaði, en sagði upphátt og skýrt: „komdu hérna Rebbi, sestu og vertu kyrr.“ Refurinn svaraði ekki og horfði bara á vininn.

Drengurinn leit á refinn: „hvað, skilur þú hann ekki?“

„Hvernig á ég að skilja þetta, það kom bara eitthvað hljóðarugl, það var ekki mitt mál.“

„Þitt mál? Hvað áttu við,“ hváði drengurinn.

„Það sem ég segi, ég skildi ekkert af því sem hann var að segja,“ svaraði Rebbi.

„Hvernig skilur þú þá mig?“ Drengurinn var hissa. Hann gekk út á veröndina með hvolpinn í fanginu.

„Nú, af því að þú talar mitt mál.“ Refurinn horfði stórum augum á drenginn.

Nú var drengurinn orðinn meira en hissa. „Þú talar og skilur mitt mál, af hverju skilur þú þá ekki vin minn?“

„Ég veit það ekki, minn kæri, ég veit bara að við tveir skiljum hvorn annann,“ svaraði Rebbi litli um leið og hann stökk úr fang drengsins  og hvarf út í móa.

 

Rebbi var að þefa slóð dag einn, -raunar eins og hann gerði alla daga.Eins og aðrir refir stoppaði hann af eðlisávísun öðru hvoru og þefaði upp í goluna og lagði við hlustirnar.

Allt í einu fann hann lykt sem gerði hann óstyrkan og óreiðan. Hvað var þetta? Annar refur? Rebba kannast eitthvað við lyktina, en kom henni ekki fyrir sig. Hann læddist að hól þar nærri og skreið uppá koll hans. Þaðan hafði hann útsýni í þá átt sem lyktin kom.

Hann svipaðist um, -jú þarna, – eitthvað mórautt ráfaði þarna um í þýfðum móunum, líklega í ætisleit. Rebbi hnusaði og hnusaði svo honum lá við köfnun af of miklu lofti. Rebbi hnerraði. Þefaði aftur. Jú, nú kom hún aftur þessi þefur, sem var svo sætur að honum fannst. Eins og áður kom óróleiki í hann og hjarta hans sló örar. Hvað var þetta?

Aldrei áður hafði honum liðið svona. Allt í einu hvarf öll varkárni , hann stóð sperrtur upp og gaf frá sér gól.

Um leið stoppaði þetta mórauða í móunum. Rebbi fylgdist spenntur með. Jú, þetta var refur. –Nei, -hann hristi hausinn til að koma þessu betur fyrir sig. Þetta var TÓFA. Hann stökk á stað í átt til hennar.

Hann vissi ekki fyrr en hann var komin til hennar, svona léttur á sé hafði hann ekki verið lengi.

Hún stóð og horfði á hann sínum stóru tófuaugum þegar hann var næstum búinn að hlaupa hana um koll. Hún hafði fylgst með honum á hlaupunum og séð að þar fór ungur og hraustur refur og hafði beðið spennt.

„Hæ“, sagði Rebbi, hann gat ekki sagt meira í augnablikinu móður og másandi. Svakalega var hún ung og flott. Hann reyndi að setja bringuna fram og skottið hærra.

„Hæ“ svaraði hún lágri þýðri röddu.

Honum svimaði, augun, svipurinn, feldurinn og svo þessi yndislega rödd. Öll önnur hljóð hurfu fyrir þessum dýrðlega ómi hennar.

„Hmm.. ertu, ertu ein á ferð,“ spurði hann varfærnislega, en flýtti sér að bæta við „ ég heiti Rebbi“. Hann svitnaði, hroðalega var þetta eitthvað vitlaust sagt hjá honum, hann ók sér vandræðalega.

„Já“ aftur hljómaði þessi þýðamjúki rómur. „Ég heiti Tóta tófa“.

Hjartað hamaðist í brjósti hans, -já, já ein, já, jÁAAA. Hann heyrði varla í sjálfur sér fyrir hjartslætti þegar hann spurði, „hvaðan kemur þú?“ Hann tiplaði í kringum hana.

„Ég kem héðan sunnan að, mamma rak mig að heiman og sagði mér að fara út í heim“ hún horfði sakleysislega á Rebba.

Rebba fannst hann heppnasti refur í heimi, að hitta Tóta tófu á undan öllum öðrum refum var merki um að forlögin voru honum hliðholl. Nú var það undir honum komið hvort hún yrði hans.

„Já einmitt, þessi fallegi dalur er minn, alveg frá fjöru til fjalls og hér er nóg að bíta og brenna. Ég á líka nokkur mjög góð greni, -á ég að sýna þér þau kannski?“

Nú var hann búinn að leggja öll spilin á borðið. Hver gat boðið betur?

„Takk, það vil ég gjarnan,“ hún varð glöð á svipinn. Hún hafði verið áhyggjufull síðustu daganna, hafði ekki hitt neinn ref. Nú var hún búin að hitta ungan ref með öll þessi hlunnildi.

Þetta gat ekki verið betra, betra en mamma hennar hafði sagt henni að búast við. Hún hafi sagt henni að nóg væri að eiga góðan ref, hitt kæmi af sjálfu sér.

„Ég á þrjú greni, við skulum kíkja fyrst á þetta hér í urðinni,“ hann tölti á stað og hún fylgdi við hlið hans.

Það tók mestan hluta dagsins að skoða öll grenin. Tóta hafði gert athugasemdir við öll grenin. Vildi breikka göngin eða dýpka og hækka holuna. Rebbi hafði skoppað í kringum hana allan tíma og jánkað öllu.

Hann sá fyrir sér nokkra daga vinnu í þessum breytingum.

„Viltu þá fara að búa með mér“ stundi Rebbi upp, utan við síðasta grenið.

Tóta brosti undurblítt „Rebbi, ég held það bara, grenin verða góð þegar búið er að laga þau.“ Hún hallaði undir flatt, svona til að gera sig fallegri.

Rebbi var við það að falla í yfirlið af sælu,-en hristi sig allan til að ná sér aftur inní veruleikann.

„ Ég byrja strax á morgun að laga þau.“- Heyrðu Tóta mín, ég á eitthvað hér að éta, ertu ekki svöng?“

„Ég er alveg banhungruð, hef ekki borðað í marga daga.-Hvað áttu til?“

„Hvað segirðu, ekki í marga daga.- Hvað er að heyra!“ Rebbi var alveg hissa. „Af hverju“.

„Æi, ég er svo lélega að veiða.“-„Hvað áttu?“

„Ha, -já, ég á hmmm“ –hvað geymdi hann nú í forða? –Hann mundi það núna„ „Já, ég á nokkrar mýs og svo á ég fínan silung, viltu hann?“

Hún horfði á hann döpur. „Æi, ..ég borða ekki fisk,..og mér finnast mýs vondar, mig flökrar af þeim.“ Hún andvarpaði.

Rebbi var alveg hissa..og miður sín. Hann átti ekkert til fyrir hana. En hann var ekki af baki dottinn, „ Hvað finnst þér gott ljúfan?“ spurði hann mjúklega.

„ Æi þakka þér fyrir hugulsemina,-mér finnast fuglar og egg best,-og svo er ég mikið fyrir ber á sumrin og haustin.“

Rebbi fékk fiðurbragð í munninn og ber,-það yrði seinlegt að bera mörg ber í kjaftinum langar leiðir.

„Sjálfsagt mín kæra, ég skal fara strax í að ná í fugl eða egg, ekki viljum við hafa þig svanga.“ Hann hljóp á stað.

Rebbi refur var á rölti inní dal þegar hann sá hvítan hest á beit. Honum var fremur illa við hesta, þeir áttu til að hlaupa á eftir honum og reyna að sparka í hann og það gat vel orðið hans bani ef hann yrði fyrir sparki. Rebbi skildi ekki af hverju þeir höguðu sér þannig, ekki var hann að áreita þá á nokkurn hátt. Hann reyndi því ávallt að forðast þá.

Rebbi refur ákvað því að sneiða framhjá honum ofar í hlíðinni, hann myndi þá hlaupa beint upp fjallið ef hesturinn gerði atlögu að honum.

Rebbi fór hratt yfir og þegar hann var að nálgast, leit hvíti hesturinn upp og horfði á Rebba.

Rebbi hægði ferðina, stoppaði og horfði á hestinn til að athuga hvað hann ætlaði að gera. Hann var tilbúinn að hlaupa beint uppí fjall ef hesturinn hreyfði sig í áttina til hans. “ Hvaða asi er á þér” sagði hesturinn rólega.

Rebbi varð steinhissa, enginn hestur hafði nokkurn tíma yrt á hann, fremur fræst að honum áður en þeir runnu á hann.

„Ég…, ég er bara að fara inní dal,“ svaraði Rebbi óstyrkum rómi.

„Hvað er að sjá þar?“ spurði fákurinn og leit fram dalinn og aftur á Rebba í spurnartón.

„Svo sem ekkert sérstakt,“ ansaði Rebbi:„ég er bara vanur að fara þessa leið, í ætisleit.“

„Jamm,“ ansaði Gráni. „Grasið er oft grænna þar, sérstaklega síðsumars, en það er svona mánuður í það. Heyrðu, ég er kallaður Gráni. En segðu mér,“ hann hélt áfram, „ég sé ykkur refina aldrei saman, alltaf einir á ferð, af hverju er það?“

Rebbi átti ekki vona á svona spurningu – af hverju erum við alltaf einir á ferð? Hann hugsaði sig um en ekkert svar kom upp í huga hans.

Hann áttaði sig núna á því að hann var alltaf EINN. Allir refir voru alltaf einir, aldrei saman í hóp, þannig var það bara.

Það var löng þögn og allan tímann horfði Gráni á Rebba. Að lokum stundi Rebbi upp: „Ja, þannig er það bara hjá okkur, ég á til dæmis þennan dal frá fjalli og niður að sjó og enginn annar refur á hér bú, ég myndi reka hann burtu ef hann reyndi,“” svaraði Rebbi og það gætti stolts í rómnum.

„Athyglisvert,“ sagði Gráni. „Hjá okkur er þetta öðruvísi, hestar eru yfirleitt í hjörð, við höldum hópinn en það er bara einn foringi í hópnum,“” og hélt áfram hugsandi „sem telur sig eiga hjörðina.“

„Af hverju ert þú þá einn hér, “ spurði Rebbi.

„Ja, ég var rekinn úr hjörðinni…,“ Gráni hengdi haus.

„Nú, af af hverju?“ skaut Rebbi inn í. Þetta fannst honum athyglisvert.

Gráni rétti úr sér. „Ég var búinn að vera foringi í hjörð minni lengi,en svo kom ungur klár og skoraði mig á hólm og ég…tapaði,  þess vegna varð ég að yfirgefa hjörðina,“ sagði Gráni með þungri röddu. „Hvað svo, verður þú þá alltaf einn sem eftir er?“ spurði Rebbi og fannst þetta eiginlega nokkuð spennandi.

„Nei, ætli ég fái ekki að koma aftur í hópinn í haust eða á næsta ári þegar sá ungi er orðinn öruggur með forystuna,“ svaraði Gráni eins og hann væri sáttur við hlutskipti sitt.

Skrítið, hugsaði Rebbi. Hann hafði aldrei hugleitt að einhver refur gæti átt dalinn nema hann. Hvernig fékk hann dalinn? Hann ólst hér upp, í holunni sinni. Hann mundi ekki eftir að hafa búið hana til en einhver hafði búið hana til! Hver gæti það hafa verið? Hver myndi svo eignast holuna hans seinna?

Rebbi var svo niðursokkinn í vangaveltur sína að hann tók ekki eftir því að Gráni var að tala við hann. „…, kvinnu?“ „Hvað sagðirðu?“ svaraði Rebbi utangáttar.

„Áttu ekki kvinnu?,“ spurði Gráni aftur. „Kvinnu?“ hváði Rebbi, alveg eitt spurningamerki í framan.

„Já, konu, ég átti margar,“ stundi Gráni.

„Já, svoleiðis,“ svaraði Rebbi vandræðalega, hann hafði nú ekki beint áhuga á að ræða við hest um kvennamál sín.

„Ja, ég á vinkonu, við lékum okkur stundum saman áður fyrr og ég hitti hana stundum,“ svaraði Rebbi, eiginlega rjóður í framan.

Gráni horfði á hann og áttaði sig á því að Rebbi var yngri en hann hafði ætlað. Hann ákvað að fara ekki meira út í þessa sálma.

Rebba fannst þetta vandræðaleg umræða, en spurði allt í einu;

„Af hverju talaðir þú við mig? Venjulega yrða hestar aldrei á mig, þeir ráðast frekar á mig ef ég kem of nálægt þeim. Af hverju er það?“

Gráni horfði á hann spurnaraugum en svaraði svo: „Ja, mig langaði að ræða við þig, það er enginn annar hér á ferli og ég er hálf einmanna og af hverju, ja, þegar ég var forystuhestur bar mér skylda til að vernda folöldin í hjörðinni og ég hrakti alla frá sem komu of nærri þeim.“

Nú skyldi Rebbi þetta, það sem hann hélt að væri árás á sig var einungis viðbrögð til verndar folöldunum. Honum var létt.

„Jæja,” sagði Rebbi stundarhátt, „ég þarf að halda áfram inn eftir og ég sé þig kannski þegar ég kem til baka.“

„Já endilega, “ svaraði Gráni; „heldurðu að það verði seint?“ bætti hann við, en Rebbi var þotinn af stað og heyrði ekki síðustu orðin.